Przyczyny nieregularnej miesiączki
Podczas cyklu miesiączkowego w ciele zachodzą cykliczne zmiany. Produkowane w przysadce mózgowej hormony: FSH (folikulotropowy) oraz LH (luteinizujący) wpływają na wzrost i dojrzewanie pęcherzyka Graafa i komórki jajowej. Zmienia się również błona śluzowa macicy, tworząc środowisko przyjazne dla zagnieżdżenia się zapłodnionej komórki jajowej. Po pęknięciu pęcherzyka Graafa komórka jajowa zmierza jajowodem do macicy.
W przypadku, gdy nie doszło do zapłodnienia, błony śluzowe macicy pod wpływem hormonów złuszczają się. Występuje krwawienie, które nazywane jest miesiączką (okresem, menstruacją).
Pierwsza miesiączka pojawia się zwykle ok. 12. – 14. roku życia. W okresie dojrzewania, kiedy nie osiągnięto pełnej dojrzałości hormonalnej, pierwsze cykle mogą być bezowulacyjne i niesystematyczne. Jednak w późniejszych latach życia menstruacja powinna stać się coraz bardziej regularna.
Regularny cykl miesiączkowy
Regularne cykle miesiączkowe to takie, które trwają tyle samo czasu. Najczęściej jest to 28 dni, jednak długość jednego cyklu może wynosić od 21 do 35 dni. W przypadku zaburzeń trwania okresu dochodzi do problemów menstruacyjnych.
Problemy menstruacyjne
Obejmują zarówno objawy towarzyszące menstruacji jak nasilony ból, silne skurcze menstruacyjne, nudności, zawroty głowy, obfite krwawienie oraz plamienie lub krwawienie między miesiączkami. Kolejnymi przykładami problemów menstruacyjnych są również nieregularne miesiączki lub ich całkowity brak.
Przyczyny nieregularnych cykli miesiączkowych
Na regularność cyklu miesiączkowego wpływa wiele czynników. Na niektóre można wpływać samodzielnie, podczas gdy inne wymagają pomocy specjalisty.
Wiele zaburzeń miesiączkowania wynika z prowadzonego stylu życia. Przewlekły stres, traumatyczne wydarzenia, przemęczenie, brak odpowiedniej ilości snu mają obciążający wpływ na organizm, co może skutkować nieregularnością okresu. Kolejnymi ważnymi przyczynami nieregularności okresu jest stosowanie rygorystycznych diet, zwiększona intensywność aktywności fizycznej, gwałtowne przybieranie na wadze oraz jej utrata. Warto pamiętać, że podróżowanie również wpływa na cykl miesiączkowy. Zakłócenia w codziennej rutynie czy zmiana klimatu mogą prowadzić do zaburzeń miesiączkowania.
Cykl miesiączkowy jest zależny od stężenia hormonów w organizmie, dlatego jednymi z przyczyn jego nieregularności są dojrzewanie, ciąża czy menopauza. Należy również wspomnieć o zaburzeniach hormonalnych m.in. hiperprolaktynemii, czyli nadmiarze prolaktyny w organizmie, co może prowadzić do braku jajeczkowania.
Kolejnym zaburzeniem hormonalnym jest zespół policystycznych jajników (PCOS). Zbyt wysoki poziom LH oraz zaburzone proporcje FSH wpływają na wytwarzanie wielu, niedojrzałych pęcherzyków Graafa. W efekcie nie dochodzi do owulacji. Wypełniające jajniki pęcherzyki zamieniają się w torbiele. Przy zespole policystycznych jajników często dochodzi do zaburzeń lub całkowitego braku miesiączkowania. Co więcej, mogą pojawiać się problemy z otyłością, bezpłodnością oraz nadmiernym owłosieniem i trądzikiem.
Endometrioza występuje, gdy endometrium (błona śluzowa macicy) rozwija się poza macicą. Często rozrasta się w jamie otrzewnej, przy jajnikach i jajowodach. Może skutkować silnymi skurczami przed miesiączką oraz bólem występującym podczas współżycia, a także być przyczyną nieregularnych cykli miesiączkowych.
Do zaburzeń hormonalnych zalicza się również choroby tarczycy. Warto pamiętać, że zarówno niedoczynność, jak i nadczynność może prowadzić do zaburzeń miesiączkowania.
Na cykl menstruacyjny ma wpływ spożywanie tabletek antykoncepcyjnych. Większość pigułek zawiera kombinację hormonów estrogenu i progestagenu. Najczęściej tabletki przyjmuje się, by zapobiegać możliwości zajścia w ciążę, ponieważ hamują owulację. Z tego powodu przyjmowanie lub odstawianie pigułek antykoncepcyjnych może powodować zaburzenie menstruacyjne.
Do przyczyn nieregularnych cykli miesiączkowych zalicza się również sterydy, leki wpływające na krzepliwość krwi oraz chemioterapię.
Przy nieregularnych cyklach miesiączkowych warto zwrócić uwagę na ogólny stan zdrowia. Do przyczyn zaburzeń menstruacyjnych zalicza się polipy lub mięśniaki macicy, nieprawidłowe funkcjonowanie osi podwzgórze – przysadka mózgowa, cukrzycę, choroby wątroby, zaburzenia odżywiania. Wszelkie infekcje narządów płciowych mogą również wpływać na regularność cykli.
Co zrobić, gdy cykl miesiączkowy jest nieregularny?
By ocenić, czy okres jest regularny, warto prowadzić rejestr miesiączkowania. Rozpoczęcie, zakończenie oraz wszelkie objawy menstruacji można zapisywać w dzienniczku, kalendarzu lub w odpowiedniej aplikacji.
W przypadku, gdy występują jakiekolwiek zaburzenia miesiączkowania, należy zwrócić się do lekarza. Specjalista zleci odpowiednie badania i wdroży leczenie, by uregulować cykl menstruacyjny.
Przeczytaj także:
Kubeczek menstruacyjny – Czym jest? Czy jest bezpieczny w stosowaniu i jak go używać?
