Mięśniaki: czym są, kiedy występują i jak je leczyć?

Zazwyczaj mają postać małych, niegroźnych guzków występujących w obrębie macicy. Kształtują się powoli i przez długi okres czasu, najczęściej w wieku rozrodczym. Niektóre kobiety nie odczuwają w związku z nimi żadnych dolegliwości objawowych. Choć nie są groźne dla zdrowia, należy kontrolować, czy nie rozwijają się w stronę nowotworową. Co powinnaś wiedzieć na temat mięśniaków?

Czym są mięśniaki macicy?

Mięśniaki to guzki, które rozwijają się w ścianie macicy, najczęściej o niezłośliwej postaci. Biorąc pod uwagę ich lokalizację i wielkość można wyróżnić kilka typów mięśniaków. Najczęściej są to tak zwane zmiany śródścienne, które jak sugeruje nazwa rozwijają się w na powierzchni ścian macicy. Innym rodzajem są mięśniaki podsurowicówkowe, pojawiające się na zewnątrz macicy i rozwijające się w kierunku jamy brzusznej. Istnieją też mięśniaki podśluzówkowe, które rozwijają się w stronę wnętrza macicy i uwypuklają jej śluzówkę. Ostatnim typem są mięśniaki międzywięzadłowe, tworzące się na zewnętrznej powierzchni trzonu macicy

Objawy mięśniaków

W 70% przypadków kobieta nie zdaje sobie sprawy z obecności mięśniaków. Dowiaduje się o nich najczęściej w trakcie badania ginekologicznego. Niektóre panie doświadczają jednak nieprzyjemnych dolegliwości i najczęściej związane są one z nadmiernie obfitym krwawieniem miesiączkowym. Poza tym częstym objawem są plamienia między kolejnymi miesiączkami. Niektóre kobiety skarżą się również na uczucie przepełnienia w okolicy miednicy oraz na zaparcia i wzdęcia, a niekiedy także dolegliwy ból w dolnej części kręgosłupa. Rozwijające się guzy mogą doprowadzić również do zwiększania objętości macicy lub jej zniekształcania. Wówczas ucisk przenosi się na pobliskie narządy np. cewkę moczową lub pęcherz moczowy. Często doprowadza to do zapalenia dróg moczowych lub pęcherza, a czasami nawet do zaburzenia prawidłowego działania nerek.

Przyczyny powstawania

Przyczyny powstawania nie są w pełni znane. Istnieją jednak pewne czynniki zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia mięśniaków. Należą do nich:

– nadwrażliwość komórek macicy na estrogeny – guzki rosną w momencie najwyższego poziomu tych hormonów, czyli w okresie rozrodczym

– czynniki dziedziczne – skłonność do pojawiania się guzków można dziedziczyć nie tylko od strony matki, ale również po babce

– masa ciała kobiety – każde dodatkowe 10 kg nadwagi podnosi ryzyko pojawienia się mięśniaków

– wpływ hormonów – w szczególności prolaktyny, hormonu oddziałującego na poziom estrogenów w organizmie

– zaburzenia neurowegetatywne – związane z nieprawidłowym wydzielaniem oraz przemianą materii w układzie nerwowym

Leczenie

Pomimo, że mięśniaki nie są zazwyczaj groźne dla zdrowia ich obecność powinna być pod stałą kontrolą ginekologa. W czasie wykrycia guzków, do zadań lekarza należy określenie ich rozmieszczenia i ilości. Nawet jeśli wskazane parametry nie wzbudzą niepokoju, kobieta posiadająca guzki powinna uczęszczać na regularne kontrole ginekologiczne. Czasami także dolegliwości bólowe związane z mięśniakami oraz ich gwałtowny rozwój skłaniają do usunięcia guzków, gdyż może to świadczyć o nabieraniu przez nich nowotworowego charakteru. Jedną z nowszych technik usuwania mięśniaków jest zabieg termoablacji, który polega na atakowaniu mięśniaka za pomocą ultradźwięków skierowanych bezpośredniego do jego środka oraz zniszczeniu guza w wyniku podgrzania go do temperatury ok. 80 stopni Celcjusza. W przeciwieństwie do operacji jest to zabieg nieinwazyjny i bezbolesny, a pacjentka przez cały czas jego wykonywania jest świadoma. Aby zostać zakwalifikowany do zabiegu termoablacji wymagane jest wykonanie badania USG oraz rezonansu magnetycznego w celu zidentyfikowania mięśniaka oraz określenia, czy nadaje się on do wykonania zabiegu.