Czy endometrioza może być przyczyną niepłodności?
Endometrioza to przerost błony śluzowej (endometrium) poza jamą macicy. Wówczas tkanka może znajdować się w obrębie innych narządów w tym jajników, jajowodów, otrzewnej, a także w układzie moczowym oraz przewodzie pokarmowym. Schorzenie jest często bolesne i może powodować problemy z zajściem w ciążę. Czy prowadzi do niepłodności?
Czym jest endometrioza?
Endometrium to wyściółka macicy, której rolą jest zapewnienie miejsca dla zagnieżdżenia się zapłodnionej komórki jajowej. W trakcie cyklu kobiecego błonia grubieje w ramach przygotowań do implantacji. Jeśli kobieta nie zajdzie w ciążę, tkanka złuszcza się i jest wydalana podczas menstruacji.
W przypadku endometriozy błona śluzowa wyrasta poza macicę. Ten przerost tkanki tworzy się głównie w okolicy miednicy na jajnikach lub wokół nich. Rzadziej może też rozwijać się w pobliżu odbytnicy, pochwy, jajowodów, a nawet w przewodzie moczowym lub pokarmowym.
Objawy endometriozy mogą obejmować:
- ogólny ból w okolicy miednicy, który nasila się szczególnie przy owulacji,
- bolesne miesiączki,
- dyskomfort oraz dolegliwości bólowe podczas stosunków,
- obfite okresy lub intensywne plamienia między cyklami menstruacyjnymi,
- nieregularne cykle,
- bolesne oddawanie moczu i wypróżnianie, zwłaszcza podczas okresu.
Jednym z bardziej niepokojących aspektów endometriozy jest zwiększone ryzyko niepłodności. Kobiety, które nie doświadczają żadnych niepokojących objawów, mogą dowiedzieć się o endometriozie dopiero w trakcie badania oceniającego ich płodność.
Czy endometrioza może być przyczyną niepłodności?
Endometrioza jest częstą przyczyną niepłodności. Może się to zdarzyć, jeśli tkanka endometrium wszczepi się wokół jajników lub jajowodów, gdzie może również spowodować stan zapalny i blizny. Wykazano również, że rozwój endometrium może zakłócać owulację, a także blokować drogę, jaką musi pokonać komórka jajowa, żeby połączyć się z plemnikiem. Co więcej, wpływa na pogorszenie jakości żeńskich gamet oraz na obniżenie poziomu ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej (hCG), hormonu niezbędnego do utrzymania ciąży.
Szacuje się, że od 30% do 50% osób z endometriozą może doświadczać niepłodności. Normalna szansa na zajście w ciążę każdego miesiąca dla osób bez endometriozy wynosi około 10-20%, podczas gdy osoby z endometriozą udokumentowaną chirurgicznie mają szansę tylko 1-10%.
Jeśli podejrzewa się endometriozę i walczy o zajście w ciążę, powinno umówić się na wizytę do ginekologa specjalizującego się w endometriozie czy leczeniu niepłodności. Lekarz przejrzy historię zdrowia pacjentki i przeprowadzi badanie fizykalne. Czasami wykonuje się laparoskopię w celu zdiagnozowania endometriozy, zwłaszcza jeśli jednostka doświadcza wielu objawów. Niemniej zwykle do postawienia diagnozy o endometriozie wystarczy badanie obrazowe np. USG miednicy.
Specjalista ds. płodności rozważy wiek, ogólny stan zdrowia, objawy i inne czynniki — w tym chęć zajścia w ciążę — podczas ustalania, które leczenie jest najlepsze dla pacjentki. Opcje leczenia obejmują wdrożenie farmakoterapii, przeprowadzenie operacji lub jedno i drugie. Postępowanie jest zindywidualizowane pod potrzeby pacjentki.
Endometrioza potrzebuje żeńskiego hormonu (estrogenu) do rozwoju i wzrostu. Tabletki antykoncepcyjne pozwalają kontrolować poziom estrogenu i mogą skutecznie złagodzić odczuwany ból. W przypadku pacjentek, które chcą zajść w ciążę, można rozważyć leczenie farmakologiczne przed próbami poczęcia.
Co więcej, lekarze mogą być w stanie usunąć nieprawidłowe narośla tkanek za pomocą chirurgii laparoskopowej. Zabieg jest zwykle wykonywany w przypadku średniej lub ciężkiej odmiany schorzenia.
Wiele osób rozważa również inseminację domaciczną (IUI) oraz zapłodnienie metodą in vitro (IVF).
Przeczytaj także:
Komputer cyklu do wyznaczania owulacji. Skuteczność ponad 99%. Planner urodzin.
