Cukrzyca ciążowa – czym się charakteryzuje i jaki ma wpływ na płód?
Cukrzyca ciążowe to poważne zaburzenie, które gdy nieleczone, może wywoływać niebezpieczne konsekwencje zarówno u matki, jak i u dziecka. Statystycznie dotyka od 3 do 10% ciężarnych. Czym się charakteryzuje? Jaki ma wpływ na płód?
Cukrzyca ciążowa – charakterystyka
Cukrzyca ciążowa to zaburzenie charakteryzujące się nadzwyczajnie wysokim poziomem cukru (glukozy) we krwi podczas ciąży. Co ciekawe, kobiety dotknięte tą chorobą nie chorują na cukrzycę przed zajściem w ciążę, a większość z nich wraca do stanu wolnego od cukrzycy wkrótce po urodzeniu dziecka. Warto pamiętać, że cukrzyca ciążowa ma 30 do 70% szans na nawrót w kolejnych ciążach. Ponadto u około połowy kobiet z cukrzycą ciążową w ciągu kilku lat po ciąży rozwija się inna postać choroby, zwana cukrzycą typu 2.
Kiedy człowiek spożywa dany pokarm, jego ciało rozkłada cukier i skrobię z pożywienia na glukozę, aby wykorzystać ją jako energię. Trzustka wytwarza hormon zwany insuliną, który pomaga organizmowi utrzymać odpowiednią ilość glukozy we krwi. W przypadku chorowania na cukrzycę, ciało nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny albo nie może odpowiednio jej używać, dlatego we krwi pozostaje zbyt duża ilość cukru. Może to powodować poważne problemy zdrowotne, takie jak choroby serca, niewydolność nerek czy nawet ślepotę.
Cukrzyca ciążowa jest często wykrywana w drugim trymestrze ciąży, dlatego zalecane jest wykonanie odpowiednich testów w okolicach od 24 do 28 tygodnia ciąży. Na szczęście w większości przypadków chorobę można kontrolować i leczyć w czasie ciąży. Najczęściej dotknięte cukrzycą ciążową kobiety nie mają żadnych widocznych objawów, a choroba jest wykrywana dopiero podczas rutynowych badań przesiewowych w gabinecie położniczym. Trzeba jednak pamiętać, że nieleczona cukrzyca ciążowe może powodować problemy dla matki oraz jej dziecka.
Cukrzyca ciążowa – wpływ na płód
Nieleczona cukrzyca ciążowa może powodować powikłania ciąży w tym wymuszony poród przez cesarskie cięcie. Jest to operacja, podczas której dziecko rodzi się przez nacięcie wykonane przez lekarza w brzuchu i macicy (łonie matki). Dzieci matek z cukrzycą ciążową są zwykle duże. Ten stan nazywa się makrosomią i może powodować komplikacje podczas porodu. Z tego powodu, żeby zapewnić bezpieczeństwo i nie dopuścić do powstania urazów zarówno u kobiety, jak i u dziecka, może być konieczne zastosowanie cesarskiego cięcia. Warto jednak zaznaczyć, że większość ciężarnych może bez powikłań rodzić siłami natury.
Mogą również pojawić się urazy porodowe. Najpopularniejszym z nich jest dystocja barkowa, która ma miejsce, gdy ramiona dziecka utkną w miednicy matki podczas porodu. Takie ryzyko istnieje, gdy dziecko jest bardzo duże. Może spowodować poważne obrażenia zarówno matki, jak i dziecka. Powikłania dla matek spowodowane dystocją barków obejmują krwotok poporodowy (silne krwawienie). W przypadku niemowląt najczęstszymi urazami są złamania obojczyka i ramienia oraz uszkodzenie nerwów splotu ramiennego.
U kobiety chorej na cukrzycę ciążową występuje większe ryzyko przedwczesnego porodu – przed 37 tygodniem ciąży. W większości przypadku występuje ciąża donoszona, która trwa od 39 do 40 tygodni. Ale jeśli pojawią się komplikacje, może być konieczne wywołanie porodu przed terminem. Wówczas lekarz dostarcza ciężarnej odpowiednie leki albo przerywa worek owodniowy, rozpoczynając poród.
Kolejnym ryzykiem związanym z pojawieniem się cukrzycy ciążowej jest wysokie ciśnienie krwi (zwane również nadciśnieniem). Występuje wtedy, gdy siła krwi oddziałująca na ściany naczyń krwionośnych jest zbyt duża. Może negatywnie wpływać na serce i powodować problemy w czasie ciąży. Do komplikacji związanych z cukrzycą ciążową zalicza się również stan przedrzucawkowy. Występuje wtedy, gdy kobieta w ciąży ma wysokie ciśnienie krwi i oznacza, że niektóre z jej narządów, takie jak nerki i wątroba, mogą nie działać prawidłowo. Objawy stanu przedrzucawkowego obejmują obecność białka w moczu, zmiany widzenia i silne bóle głowy. Wysokie ciśnienie krwi i stan przedrzucawkowy mogą zwiększać ryzyko przedwczesnego porodu.
U ciężarnej chorej na cukrzycę ciążową możliwe jest również wystąpienie depresji okołoporodowej. Jest to rodzaj depresji, występującej w czasie ciąży lub w pierwszym roku po urodzeniu dziecka (zwana również depresją poporodową). Depresja to stan chorobowy, który powoduje długotrwałe obniżenie nastroju, poczucie przygnębienia i utratę zainteresowania czy czerpania przyjemności z rzeczy i aktywności, które dana jednostka wcześniej lubiła. Może wpływać na to, jak człowiek się czuje, myśli i działa, a także może zakłócać codzienne funkcjonowanie. Wyleczenie się z depresji jest możliwe po zastosowaniu odpowiedniego leczenia.
Cukrzyca ciążowa może również powodować komplikacje zdrowotne u dziecka po porodzie m.in. problemy z oddychaniem (w tym zespół niewydolności oddechowej). Powstaje wówczas, gdy niemowlęta nie mają wystarczającej ilości środka powierzchniowo czynnego w płucach. Dzieci chorujących na cukrzycę ciążową matek mają wyższe ryzyko zachorowania na żółtaczkę. Jest to stan chorobowy, w którym oczy i skóra dziecka wyglądają na żółte. Dzieje się tak wówczas, gdy wątroba nie jest w pełni rozwinięta lub nie działa prawidłowo. Co więcej, cukrzyca ciążowa może powodować u dzieci np. otyłość oraz cukrzycę, które pojawią się w późniejszym życiu, a także niski poziom cukru we krwi (zwany również hipoglikemią).
Przeczytaj także:
Komputer cyklu do wyznaczania owulacji. Skuteczność ponad 99%. Planner urodzin.
