Czy mięśniaki mają wpływ na ciążę?
Mięśniaki to łagodne zmiany. Najczęściej pojawiają się u kobiet od 35. do 55. roku życia. Mogą jednak występować również u młodszych. Czym są? Czy mięśniaki mają wpływ na ciążę?
Czym są mięśniaki?
Mięśniaki macicy to łagodne (nienowotworowe) guzy tkanki mięśniowej macicy Występują, gdy pojedyncza komórka mięśniowa w ścianie macicy namnaża się i rośnie, tworząc nienowotworowy guz. Mięśniaki mogą zmieniać kształt lub rozmiar macicy, a czasem i jej dolnej części – szyjki macicy. Kobiety zwykle mają więcej niż jeden guz, ale możliwe są pojedyncze mięśniaki. To, czy oraz jakie powodują objawy, czy wymagają leczenia, zależy od ich lokalizacji, wielkości i liczby.
Ponieważ mięśniaki są najczęściej niewielkich rozmiarów, często pozostają niezauważone. Zwykle nie są niebezpieczne, chociaż mogą wpływać na jakość życia. Wiele osób nie odczuwa żadnych objawów ze strony mięśniaków i może nawet nie wiedzieć, że je ma. Gdy te zmiany występują, można mieć powiększone podbrzusze i uczucie pełności, zaparcia, a także inne problemy trawienne, trudności w oddawaniu moczu czy odczuwanie nacisku na pęcherz, który powoduje częste oddawanie moczu. Możliwy jest także odczuwalny i dokuczliwy ból dolnej partii pleców. Do objawów zalicza się również niedokrwistość, krwawienie między okresami, przewlekłe upławy, długie miesiączki, obfite krwawienia miesiączkowe lub bóle menstruacyjne. Można również odczuwać ból podczas współżycia. Takie objawy często zaczynają ustępować po menopauzie z powodu obniżonego poziomu hormonów.
Czy mięśniaki mają wpływ na ciążę?
Mięśniaki zwykle znajdują się w ciele macicy lub wokół niego, ale czasami pojawiają się w szyjce macicy. Istnieją trzy główne typy mięśniaków, które rozróżnia się w zależności od miejsca ich występowania. Pierwszym rodzajem są podśluzówkowe, czyli występujące wewnątrz macicy. Wyrastają w kierunku błony śluzowej, przez co to najbardziej kłopotliwy oraz dolegliwy typ. Ze względu na to, że rozwijają się w stronę macicy, mogą zaburzać przestrzeń dla rozwoju dziecka i wpływać na jego wzrost. Mogą również odpowiadać za pojawienie się przedwczesnej kurczliwości macicy, co powoduje wzrost ryzyka poronienia czy przedwczesnego porodu.
Na szczęście pozostałe typy zmian nie powinny wpływać na rozwój dziecka. Drugim rodzajem są mięśniaki podsurowicówkowe. Występują wewnątrz trzonu macicy. Kierunkiem ich rozrostu są błony surowicze. Są bezpieczne dla rozwijającego się dziecka, jeśli nie zmienią swojego położenia i nie skierują się do środka macicy. Trzecim rodzajem mięśniaków są te środścienne, czyli takie rozwijające się w ścianie macicy. Również nie sprawiają kłopotów, pod warunkiem, że pozostają w tym samym miejscu.
Mięśniaki mogą być również połączone z macicą za pomocą szypułki lub przyczepione do pobliskich więzadeł czy narządów, takich jak pęcherz i jelita. Ten rodzaj nazywa się uszypułowanymi. Nie wpływają na rozwój płodu, jednak mogą uniemożliwiać poród naturalny.
Większość kobiet nie odczuwa żadnych skutków mięśniaków podczas ciąży. Jednak według badań od 10 do 30% kobiet z mięśniakami macicy dotykają komplikacje podczas ciąży. Najczęstszym powikłaniem mięśniaków podczas ciąży jest ból. Występuje najczęściej u kobiet z mięśniakami większymi niż 5 centymetrów, które są w ostatnich dwóch trymestrach ciąży.
Większość mięśniaków nie rośnie podczas ciąży, ale jeśli tak się stanie, najprawdopodobniej będzie to miało miejsce w ciągu pierwszych 3 miesięcy (pierwszy trymestr). To dlatego, że mięśniaki potrzebują do wzrostu hormonu zwanego estrogenem. Organizm produkuje go więcej, gdy doszło do zapłodnienia i w ciele rozwija się płód.
Mięśniaki mogą zwiększać ryzyko innych powikłań podczas ciąży i porodu. Obejmują one m.in. ograniczenie wzrostu płodu. Duże mięśniaki macicy mogą uniemożliwić pełny rozwój płodu z powodu zmniejszonej przestrzeni w macicy. Istnieje również ryzyko przedwczesnego oddzielenia łożyska. Dzieje się tak, gdy łożysko odrywa się od ściany macicy, ponieważ jest zablokowane przez mięśniaka. Mogą również wywoływać poronienie, przedwczesny poród czy skutkować porodem poprzez cesarskie cięcie. Ze względu na położenie mogą również wpływać na osłabienie czynności skurczowej macicy.
Czy mięśniaki powodują niepłodność?
Istnieje kilka sposobów, w jakie mięśniaki macicy mogą zmniejszać płodność. Pierwszym z nich są wywoływane zmiany w kształcie szyjki macicy, mających wpływ na liczbę plemników, które mogą dostać się do macicy. Podobnie jest w przypadku zmian w kształcie macicy, ponieważ mogą zakłócać ruch plemników lub zarodka. Co więcej, jajowody mogą być blokowane przez mięśniaki. Do skutków posiadania mięśniaków zalicza się również zmiany np. w wielkości wyściółki jamy macicy czy przepływu krwi do jamy macicy, co utrudnia zdolność zarodka do zagnieżdżenia się (implantacji) w ścianie macicy oraz rozwoju.
W przypadku gdy osoba nie ma dolegliwości, lekarz może po prostu obserwować rozwój mięśniaków. Zalecane leczenie uzależnione jest od takich czynników jak pragnienie zachowania macicy, plany na przyszłość dotyczące ciąży, lokalizacji, liczby oraz rozmiary mięśniaków, a także doświadczanych objawów.
Przeczytaj także:
Komputer cyklu do wyznaczania owulacji. Skuteczność ponad 99%. Planner urodzin.
