Cesarskie cięcie
Cesarskie cięcie to zabieg chirurgiczny, podczas którego dziecko rodzi się przez cięcie wykonane w powłokach brzusznych i ścianie macicy matki. Bywa, że dziecko będzie musiało urodzić się przez cesarskie cięcie, jeśli wystąpią problemy, które uniemożliwiają urodzenie dziecka przez normalny poród pochwowy. Jakie są wskazania do cesarskiego cięcia?
Na czym polega cesarskie cięcie?
Cesarskie cięcie jest zabiegiem chirurgicznym. Lekarz wykona rozcięcie powłok brzusznych oraz macicy w celu wydobycia dziecka. Najczęściej procedurę wykonuje się, gdy poród siłami natury nie jest możliwy.
Cięcia cesarskie różnią się miejscem wykonania nacięć. Po cesarskim cięciu zapytaj położnika, jakie cięcia zostały wykonane. Będzie to przydatna informacja przy podejmowaniu decyzji dotyczących przyszłych porodów.
Dwa rodzaje cięć, które można zastosować podczas cięcia cesarskiego to: cięcie cesarskie poprzeczne i cięcie cesarskie klasyczne. Pierwszy typ jest popularniejszą opcją cięcia. Wówczas wykonuje się poprzeczne nacięcie powłok brzusznych o długości ok. 10-15 cm i przez dolny odcinek macicy. Cięcie jest wykonywane na „linii bikini”. Powstałe rany lepiej się goją, są mniej widoczne i rzadziej powodują problemy w przyszłych ciążach. Cięcie cesarskie klasyczne jest rzadkiej wykonywane. Ten rodzaj jest raczej wykorzystywany w sytuacjach kryzysowych, kiedy liczy się pośpiech np. zagrożenie życia matki czy dziecka, albo gdy cięcie poprzeczne w dolnym odcinku jest niemożliwe z powodów anatomicznych. Nacięcia wykonuje się w linii prostej – pomiędzy pępkiem a spojeniem łonowym. To szybsza i prosta metoda. Może jednak powodować obfitsze krwawienie, trudniejsze gojenie się rany, a także zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia problemów w późniejszych ciążach i porodach.
Wskazania do cesarskiego cięcia
Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego obejmują następujące wskazania:
- Elektywne (planowane) – gdy nie występują przesłanki do niezwłocznego wykonania operacji. Wówczas zabiegu dokonuje się w ustalonym terminie i nie ma bezpośredniego zagrożenia dla życia matki oraz dziecka.
- Nieprawidłowe położenie płodu.
- Niewspółmierność płodowo-miednicza np. wady anatomiczne miednicy.
- Cienka blizna macicy (poniżej 2 mm).
- Wskazania pozapołożnicze w tym psychiatryczne, neurologiczne, kardiologiczne, okulistyczne, hematologiczne, ortopedyczne.
- Pilne – zalicza się do nich czynniki, które mogą potencjalnie zagrażać zdrowiu i życiu matki czy płodu, ale nie stanowią bezpośredniego zagrożenia w danej chwili. Wówczas istnieją przesłanki, że pogorszenie stanu może nastąpić w każdym momencie, a postępowanie porodu może wpłynąć na pogorszenie sytuacji.
- Nieprawidłowe ułożenie główki.
- Nieprawidłowe położenie płodu przy trwającej czynności skurczowej.
- Ciężki stan przedrzucawkowy.
- Dystocja szyjkowa.
- Poród przedwczesny, gdy istnieje poważne ryzyko uszkodzenia lub śmierci płodu przy porodzenie drogami rodnymi.
- Naglące – czynniki, które potencjalnie zagrażają zdrowiu oraz życiu matki i płodu są powtarzalne i pojawiają się w krótkich odstępach czasowych, a pogorszenie stanu może nastąpić w każdym momencie.
- Głęboka bradykardia płodu niereagująca na leczenie zachowawcze.
- Powtarzające się epizody bradykardii.
- Deceleracje późne czy zmienne przy nieefektywnej czynności skurczowej, która nie zapewnia prawidłowego postępu porodu.
- Nagłe (natychmiastowe) – zaburzenia, które w sposób ciągły i bezpośredni zagrażają zdrowiu lub życiu matki i dziecka.
- Zagrażająca rzucawka.
- Wypadnięcie pępowiny.
- Przedwczesne oddzielenie łożyska.
- Podejrzenie krwotoku wewnętrznego spowodowanego pęknięciem macicy.
- Zaburzenia czynności serca płodu.
Jak się przygotować do cięcia cesarskiego?
Przed każdą operacją obejmującą powłoki brzuszne dobrze powstrzymać się przed jedzeniem i piciem. Informacje o godzinach postu wymaganych przed operacją poda lekarz prowadzący. Przed pobytem w szpitalu dobrze przygotować wyprawkę dla dziecka oraz potrzebne ubrania dla ciężarnej, a także dokumenty jak dowód osobisty, wyniki badań grupy krwi czy kartę ciąży. Jeśli kobieta przyjmuje stale leki, należy je zabrać do szpitala i powiadomić o tym personel medyczny.
W szpitalu zostanie przeprowadzone badanie USG oraz badanie położnicze. Wykonuje się również badania krwi. Przygotowanie do operacji obejmuje również ogolenie podbrzusza, założenie cewnika do pęcherza moczowego, podanie kroplówki i zastosowanie znieczulenia.
Po cięciu cesarskim ciężarna zostanie przeniesiona na salę pooperacyjną, dopóki nie będzie gotowa do pójścia na oddział. Zachęca się jak najwcześniej rozpocząć karmienie piersią. Cesarskie cięcie może utrudnić rozpoczęcie karmienia piersią, więc warto poprosić o wszelkie potrzebne wsparcie. W przypadku wątpliwości warto pytać personel medyczny. Dobrze również zgłaszać wszelkie pojawiające się dolegliwości. Chodzenie może pomóc w powrocie do zdrowia. Może również zapobiegać powstawaniu zakrzepów krwi i obrzęków nóg. Przez krótki czas po operacji można mieć problemy z wypróżnianiem. Picie dużej ilości wody i spożywanie pokarmów bogatych w błonnik powinno pomóc. Po zdjęciu opatrunku kobieta otrzyma instrukcje jak dbać, aby rana była czysta i sucha. Pomoże to szybciej się goić i zmniejszy ryzyko infekcji.
Niektóre problemy, na które powinno się zwrócić uwagę po cesarskim cięciu to: ból brzucha lub rany, który się pogarsza i nie ustępuje po zażyciu leków przeciwbólowych, utrzymujący się ból pleców, szczególnie w przypadku znieczulenia zewnątrzoponowego lub podpajęczynówkowego, ból lub pieczenie podczas oddawania moczu lub niemożność oddania moczu, wyciek moczu, zaparcia, niezdolność do oddawania gazów lub wypróżniania się, zwiększona utrata krwi z pochwy lub nieprzyjemny zapach wydzieliny z pochwy, kaszel lub duszność, krawędzie rany rozrywające się lub wyglądające na zainfekowane.
Po cięciu cesarskim kobiety zwykle pozostają w szpitalu od 2 do 5 dni. Może się to różnić w zależności od szpitala lub w przypadku problemów z rekonwalescencją.
Wskazówki pomagające w powrocie do zdrowia w ciągu pierwszych 6 tygodni obejmują przede wszystkim, jak najwięcej odpoczynku. Warto poprosić rodzinę lub przyjaciół o pomoc albo zorganizowanie płatnej pomocy, jeśli można sobie na to pozwolić. Jednym ze sposobów, w jaki rodzina i przyjaciele mogą pomóc, jest przygotowywanie posiłków, które można zamrozić i podgrzać. Nie można się przeciążać np. podnosić ciężarów czy wykonywać intensywnej aktywności fizycznej. Warto codziennie chodzić na krótkie, spokojne spacery, co może przynieść fizyczne i emocjonalne korzyści zdrowotne. Co więcej, dobrze wykonywać ćwiczenia dna miednicy. Bez względu na rodzaj porodu, dolne mięśnie brzucha i mięśnie dna miednicy osłabną po ciąży i wymagają wzmocnienia. Trzeba zadbać o swoją dietę. Najlepiej, żeby była bogata w błonnik. Dodatkowo odpowiednie nawodnienie pozwoli uniknąć zaparć. Co więcej, każde leki warto skonsultować z lekarzem lub położną przed zażyciem danej substancji.
Trzeba utrzymywać ranę pooperacyjną czystą i suchą. Jeśli występują oznaki infekcji np. zaczerwienienie, ból, obrzęk czy nieprzyjemny zapach wydzieliny sączącej się z rany, trzeba to zgłosić specjaliście. Podczas gdy niektóre kobiety lubią luźne ubrania, wiele z nich preferuje bieliznę uciskową z wysokim stanem, aby zapewnić wsparcie dla brzucha. Może to zmniejszyć ból i być noszone dla wygody przez pierwsze 6 tygodni.
W przypadku powrotu do współżycia warto zachować abstynencję aż do momentu, gdy kobieta poczuje się komfortowo. To całkiem normalne, że zajmuje to tygodnie, a nawet miesiące, zanim powróci się do aktywności seksualnej. Warto to również skonsultować z lekarzem.
Przeczytaj także:
Komputer cyklu do wyznaczania owulacji. Skuteczność ponad 99%. Planner urodzin.
