W jakich sytuacjach należy stosować dodatkowe zabezpieczenie antykoncepcyjne przyjmując tabletki antykoncepcyjne
Antykoncepcja hormonalna w postaci doustnych tabletek antykoncepcyjnych jest jedną z najczęściej stosowanych metod zapobiegania nieplanowanej ciąży. Charakteryzuje się wysoką skutecznością, której wskaźnik Pearla, przy prawidłowym stosowaniu, wynosi około 0,1–0,3. Niemniej jednak, w określonych sytuacjach skuteczność tabletek może zostać obniżona, co wymaga zastosowania dodatkowych metod zabezpieczenia. Celem niniejszego artykułu jest omówienie przypadków, w których stosowanie dodatkowego zabezpieczenia antykoncepcyjnego jest zalecane, a także analiza mechanizmów wpływających na skuteczność tabletek.
Pominięcie dawki tabletki antykoncepcyjnej
Regularność przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych jest kluczowa dla ich skuteczności. W przypadku pominięcia dawki ryzyko owulacji wzrasta, zwłaszcza jeśli opóźnienie w przyjęciu tabletki przekracza:
- 12 godzin – w przypadku tabletek dwuskładnikowych,
- 3 godziny – w przypadku minipigułek zawierających wyłącznie progestagen.
W takiej sytuacji zaleca się:
- Natychmiastowe przyjęcie pominiętej tabletki, jeśli czas opóźnienia nie przekracza podanych wyżej progów.
- W przypadku większego opóźnienia – stosowanie dodatkowego zabezpieczenia przez co najmniej 7 kolejnych dni.
- Jeśli pominięcie miało miejsce w pierwszym tygodniu cyklu, a w ciągu poprzednich dni doszło do współżycia, zaleca się konsultację z lekarzem w sprawie zastosowania antykoncepcji awaryjnej.
Interakcje z innymi lekami
Niektóre substancje farmakologiczne mogą wpływać na metabolizm hormonów zawartych w tabletkach antykoncepcyjnych, prowadząc do ich zmniejszonej skuteczności.
Do leków osłabiających działanie antykoncepcji hormonalnej należą: rifampicyna i ryfabutyna, karbamazepina, fenytoina, fenobarbital, topiramat, okskarbazepina, niektóre leki przeciwdepresyjne i przeciwpsychotyczne czy środki ziołowe (w tym dziurawiec zwyczajny).
Zaburzenia ze strony układu pokarmowego
Wchłanianie tabletek antykoncepcyjnych odbywa się głównie w jelicie cienkim. Dlatego do sytuacji wymagających dodatkowego zabezpieczenia należą:
- Wymioty w ciągu 3–4 godzin od przyjęcia tabletki – w takim przypadku należy przyjąć kolejną tabletkę i stosować dodatkowe zabezpieczenie przez 7 dni.
- Biegunka (trwająca dłużej niż 24 godziny) – może prowadzić do niedostatecznego wchłaniania substancji czynnych. Zaleca się stosowanie metod barierowych np. prezerwatyw lub wkładki antykoncepcyjnej diafragma Caya przez co najmniej 7 dni po ustąpieniu objawów.
Pierwszy miesiąc stosowania tabletek antykoncepcyjnych
Podczas pierwszego cyklu stosowania pigułek organizm może nie osiągnąć jeszcze pełnej równowagi hormonalnej. Dlatego, aby uniknąć ryzyka nieplanowanej ciąży, zaleca się stosowanie dodatkowego zabezpieczenia (np. prezerwatyw lub diafragmy dopochwowej np. Caya) przez pierwsze 7 dni stosowania tabletek dwuskładnikowych lub 2 dni w przypadku minipigułek.
Przerwa między opakowaniami tabletek dwuskładnikowych
Standardowa przerwa między blistrami tabletek dwuskładnikowych wynosi 7 dni. Jeśli zostanie ona wydłużona, skuteczność antykoncepcji może zostać obniżona. W takim przypadku zaleca się:
- Powrót do regularnego przyjmowania tabletek jak najszybciej.
- Stosowanie dodatkowej ochrony przez kolejne 7 dni.
Okres okołomenopauzalny i stosowanie antykoncepcji hormonalnej
Kobiety w okresie okołomenopauzalnym mogą doświadczać nieregularnych cykli i obniżenia poziomu hormonów płciowych. W tym czasie skuteczność antykoncepcji może być zmniejszona. Zaleca się stosowanie dodatkowej ochrony w przypadku występowania zaburzeń hormonalnych i nieregularnych cykli.
Przeczytaj także:
Wkładka antykoncepcyjna Diafragma Caya do samodzielnego stosowania, odpowiednia dla 98% kobiet
Tampony BEPPY bez sznureczków do sauny, na basen i fitness a także do seksu podczas okresu
