Cykl menstruacyjny – od kiedy liczymy pierwszy dzień cyklu?
Pierwsza miesiączka pojawia się w okresie dojrzewania. Zwykle ma to miejsce w 12. – 14. roku życia. Początkowo cykl menstruacyjny może być rozregulowany, a okres bezowulacyjny. Jednak później miesiączka powinna stać się regularna. Jak długo trwa cykl menstruacyjny? Od kiedy liczymy pierwszy dzień cyklu?
Czym jest cykl menstruacyjny?
W trakcie cyklu menstruacyjnego w organizmie zachodzą liczne zmiany. Najczęściej jeden cykl trwa 28 dni, jednak zdrowy może pojawiać się co 21-35 dni. Krwawienie miesięczne powinno trwać od 3 do 8 dni. Bywa, że cykl jest nieregularny, czyli jego długość różni się z miesiąca na miesiąc. Może na to wpływać wiele czynników m.in. prowadzony styl życia (przewlekły stres, zmęczenie, brak wystarczającej ilości snu, rygorystyczne diety, intensywna aktywność fizyczna, wahania wagi), czynniki środowiskowe (np. zmiana klimatu), zaburzenia hormonalne (szczególnie zespół policystycznych jajników – PCOS, hiperprolaktynemia, endometrioza, choroby tarczycy), przyjmowane substancje (m.in. tabletki antykoncepcyjne, sterydy, chemioterapia, leki mające wpływ na krzepliwość krwi), ogólny stan zdrowia (np. infekcje narządów płciowych czy choroby przenoszone drogą płciową, cukrzyca, choroby wątroby, polipy i mięśniaki macicy).
Wyróżnia się 3 fazy cyklu. Pierwsza z nich to faza folikularna. Ten etap cyklu miesiączkowego trwa około 1-14 dni. Podczas pierwszego dnia cyklu rozpoczyna się krwawienie miesięczne, a koniec tej fazy oznacza owulację. Chociaż krwawienie miesiączkowe zdarza się we wczesnym momencie tego etapu, jajniki jednocześnie przygotowują się do ponownej owulacji. Przysadka mózgowa (znajdująca się u podstawy mózgu) uwalnia hormon zwany FSH – hormon folikulotropowy. Hormon ten stymuluje kilka pęcherzyków Graafa, żeby dojrzewały. Te wypełnione płynem „guzki” zawierają komórki jajowe. W końcu jeden z tych pęcherzyków staje się dominujący i w jego obrębie rozwija się pojedyncza dojrzała gameta. Pozostałe pęcherzyki Graafa przestają się rozwijać. Jeśli więcej niż jeden pęcherzyk osiągnie dojrzałość, w przypadku zapłodnienia może to prowadzić do ciąży mnogiej. Dojrzewający pęcherzyk wytwarza hormon (estrogen), który wzrasta w fazie folikularnej i osiąga szczyt w dzień lub dwa przed owulacją. Wyściółka macicy (endometrium) staje się grubsza i bardziej ukrwiona w drugiej części tej fazy (po zakończeniu menstruacji), w odpowiedzi na wzrastający poziom estrogenu. Wysoki poziom estrogenu stymuluje produkcję hormonu uwalniającego gonadotropiny (GnRH), który z kolei stymuluje przysadkę mózgową do wydzielania hormonu luteinizującego (LH). Około 12. dnia, skoki LH i FSH wpływają na uwolnienie komórki jajowej z pęcherzyka. Wzrost poziomu LH powoduje również krótki wzrost testosteronu, który zwiększa popęd seksualny, w najbardziej płodnym okresie cyklu.
Kolejny etap cyklu menstruacyjnego to faza owulacyjna. Uwolnienie dojrzałego jaja następuje około 14. dnia cyklu w wyniku gwałtownego wzrostu LH i FSH w ciągu poprzedniego dnia. Po uwolnieniu komórka jajowa wchodzi do jajowodu, gdzie może nastąpić zapłodnienie, jeśli obecne są plemniki. Jeśli gameta nie została zapłodniona, rozpada się po około 24 godzinach. Po uwolnieniu jajeczka pęcherzyk Graafa zamyka się i przekształca się w ciałko żółte. Można odczuwać objawy owulacyjne m.in. ból w okolicy jajnika, plamienie owulacyjne, zmianę konsystencji oraz koloru śluzu szyjkowego w pochwie, a także nieznaczne podwyższenie temperatury ciała.
Ostatni etap to faza lutealna (dni 14-28). Wówczas obniżają się poziomy FSH i LH. Ciałko żółte zaczyna produkcję progesteronu. Jeśli doszło do zapłodnienia, ciałko żółte nadal wytwarza progesteron, który zapobiega złuszczaniu się błony śluzowej macicy. Wówczas aż do rozwiązania nie wystąpi już miesiączka. Jeśli zapłodnienie nie nastąpiło, ciałko żółte rozpada się, co powoduje spadek poziomu progesteronu i sygnalizuje rozpoczęcie złuszczania się błony śluzowej macicy. W związku z tym rozpoczyna się krwawienie menstruacyjne.
Od kiedy liczymy 1 dzień cyklu?
Pierwszy dzień cyklu należy liczyć od pierwszego dnia krwawienia miesiączkowego. Poziom estrogenów i progesteronu jest niski, co wpływa na złuszczanie się błony śluzowej macicy. Wszystko zostaje wydalone z krwią miesięczną. Oprócz krwawienia można odczuwać inne objawy towarzyszące okresowi np. bólu podbrzusza, wewnętrznej części ud, pleców, głowy, tkliwość piersi, zatrzymania wody w organizmie, zmęczenia, chwiejności nastrojów, problemów gastrycznych (m.in. wymiotów i nudności, zaparć, biegunki, zmian apetytu).
Można się zastanawiać, czy plamienie na początku miesiączki liczymy jako 1 dzień cyklu. Może tak być tylko w przypadku, gdy trwa 1-2 dni, a po nim występuje odpowiednie krwawienie. Z tego wynika, że między plamieniem a krwawieniem nie może być przerwy. Najczęściej jednak na początku okresu organizm wydala dużą ilość krwi, która z czasem staje się delikatniejsza, może przejść w plamienie i w końcu zanika.
Warto obserwować swoje ciało. Plamienie śródcykliczne może alarmować o rozwoju niepokojących stanów w organizmie np. pojawieniu się mięśniaków macicy czy zapalenia przydatków. Może również oznaczać owulację czy implantację zarodka.
Przeczytaj także:
Wkładka antykoncepcyjna Diafragma Caya do samodzielnego stosowania, odpowiednia dla 98% kobiet
Tampony BEPPY bez sznureczków do sauny, na basen i fitness a także do seksu podczas okresu
